تأثیر زنجیره تأمین پویا بر عملکرد خدمات الکترونیک شهری در بافت تاریخی شهر یزد
محورهای موضوعی : بافت تاریخی شهرهای تاریخی ایراننجمه رضائی صدرآبادی 1 , حسین معین زاد 2 * , محمدعلی کرامتی 3
1 - دانش آموخته دکتری گروه مدیریت فناوری اطلاعات، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی
2 - استادیار، گروه مدیریت صنعتی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی
3 - دانشیار، گروه مدیریت صنعتی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی
کلید واژه: بافت تاریخی شهر یزد, خدمات الکترونیک شهری, زنجیره تأمین پویا, شهر الکترونیک, مدل حداقل مربعات جزئی,
چکیده مقاله :
شهرهای ایرانی اسلامی در گذر زمان شاهد تحولات و دگرگونی‌های متعددی بوده‌اند. در عصر حاضر، با پیشرفت روزافزون تکنولوژی، ضرورت ارائه خدمات الکترونیک شهری به عنوان راهکاری برای ارتقای کیفیت زندگی شهروندان بیش از پیش احساس می‌شود. در این راستا، شهر تاریخی یزد با سابقه درخشان در معماری و شهرسازی سنتی، گامی مهم در جهت ارائه خدمات الکترونیک شهری برداشته است. هدف اصلی تحقیق بررسی تأثیر زنجیره تأمین پویا بر عملکرد خدمات الکترونیک شهری در بافت تاریخی شهر یزد میباشد. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ روش تحقیق، توصیفی-تحلیلی است. برای جمع‌آوری داده‌ها از روش‌های اسنادی با ابزار کتابخانه‌ای و میدانی استفاده شده و جامعه آماری افراد آشنا به مبحث خدمات الکترونیک شهری و زنجیره تأمین پویا بوده و نمونه‌ای به حجم 250 نفر به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شده است. تجزیه و تحلیل داده‌ها با نرم‌افزار Smart-PLS انجام شده است. نتایج پژوهش نشان داد که که زنجیره تأمین پویا نقشی کلیدی در ارتقای عملکرد خدمات الکترونیک شهری در بافت تاریخی شهر یزد ایفا می‌کند و شاخصهای هزینه، قابلیت اطمینان، انعطافپذیری، پاسخگویی، دارایی و چابکی به ترتیب مهمترین شاخصهای زنجیره تأمین پویا هستند. با توجه به اهمیت این موضوع در سایر شهرهای ایرانی اسلامی، ضروری است که مطالعات مشابهی در این زمینه انجام شود تا الگویی جامع و کاربردی برای ارتقای کیفیت خدمات الکترونیک شهری در سراسر کشور ارائه شود.
Iranian-Islamic cities have witnessed several developments over time. In the current era, with the advancement of technology, the necessity of providing urban electronic services to improve the quality of life of citizens is felt more than ever. The main purpose of this study is to investigate the impact of a dynamic supply chain on the performance of urban electronic services in the historical context of Yazd city. This research is applied in terms of purpose and descriptive-analytical in terms of research method. To collect data, documentary methods with library and field tools were used, and a sample of 250 people was selected by simple random sampling. The results of the research showed that a dynamic supply chain plays a key role in improving the performance of urban electronic services in the historical context of Yazd city.
Keywords: Dynamic Supply Chain, Electronic Services, Historical Context.
Introduction
Nowadays, population growth and the increase in migration to cities have led to the uncontrollable development of urban areas, the creation of new settlements, a decrease in the level of human welfare, and the occurrence of many problems for urban managers, especially in developing countries (Delbazeh et al., 2021: 99). The historical texture of cities is a part of the country's capitals, which are not only valuable in terms of aesthetics, the continuity of collective memories, and identity, but also the place of residence of a significant part of the population of cities. The increasing growth of the dimensions of urbanization and the complexity of the nature of urban issues have caused the emphasis and attention of managers and planners to be focused more than ever on the lower levels and the full dimensions of citizens' lives.
The supply chain is the key unit of competition in today's business environment. This approach aims to improve the performance, profitability, and competitiveness of supply chain business partners. However, contemporary supply chains are exposed to various risks, including supply disruptions, supply delays, and demand fluctuations (Lin et al., 2020: 2020). Dynamic capabilities are the ability of a company to integrate and rebuild resources in order to adapt to changes in the external environment (Sadeghi & Ghasemi, 2021: 125).
The development of e-cities in the world is moving rapidly and has created many opportunities for people's living, working, and recreational environments. Providing communication infrastructure, networking, human software, security infrastructure, and the development of information institutions are among the prerequisites for the establishment of an electronic city. Creating an electronic city and stepping into the age of information technology is an undeniable opportunity. Therefore, the purpose of this study is to investigate the effect of dynamic supply chain on the performance of urban electronic services in the historical context of Yazd city.
In order to obtain a preliminary list, by reviewing the studies, the indicators have been identified and categorized and presented in Table(1).
Table (1) Dynamic Supply Chain Indicators
|
Researchers |
Indicators |
Sub-Indicators |
|
Thunberg & Persson(2014) Harris(2006) Rodrigo (2018) |
Reliability |
Timeliness of orders, reasonable quantity of orders, good quality of orders |
|
Meng et al. (2018) Harris (2018) |
Agility |
Rapid response to dynamic and unpredictable changes, ability to respond real-time to changes in customer needs |
|
Kokaoglu et al. (2013) Harris (2018) |
Responsiveness |
Reduced response time to customers' needs, speed in decision-making |
|
Kokaoglu et al. (2013) Harris (2018) Henry et al. (2017) |
Flexibility |
Ability to respond to changes and external influences, ability to change |
|
Bai et al ( 2012) Harris (2018) Ricardo (2018) |
Cost |
Operating cost of processes, labor costs, raw material costs, transportation costs, cost of goods sold, cost of supply chain management |
|
Kokaoglu et al. (2013) Harris (2018) |
Asset |
Inventory Reduction, Fixed Asset Return |
Table (2) Indicators of Urban Electronic Services
|
Researchers |
Indicators |
Sub-Indicators |
|
Baku and Capocco (2012) Bowie et al. (2018) |
Human Factors |
Talent, Innovation, Creativity, Education |
|
Meng et al. (2018) Harris (2018) |
Social factors |
Traditions, Habits, Religion, Family Relationship |
|
Kokaoglu et al. (2013) Harris (2018) |
Environmental factors |
Energy Policies, Water and Waste Management, Vision |
|
Kokaoglu et al. (2013) Harris (2018) Henry et al. (2017) |
Institutional Factors |
Urban Management, Administrative Officials, Elections |
|
Erickson et al. (2011) Kubisek and H. Holzer (2016) |
Economic factors |
Manpower and skilled labor, communication facilities of superior technologies, connection of open and abundant networks, commercial and creative activities |
|
Zoho (2016) Boom Stone and Yigit Kanlar (2022) Sahu (2016) Elliott et al(2015) |
Factors of Technology Development |
Digital Infrastructure Ranking, 4G LTE, Internet Speed, Wireless Internet Subscription Centers, Smartphone Extension |
In line with the research findings, the following hypotheses were proposed:
Positive and Significant Impact
- Reliability of Dynamic Supply Chain on Urban Electronic Services
- Agilityof Dynamic Supply Chain on Urban Electronic Services
- Responsiveness of Dynamic Supply Chain to Urban Electronic Services
- Flexibility of Dynamic Supply Chain on Urban Electronic Services
- Cost of Dynamic Supply Chain on Urban Electronic Services
- Asset of Dynamic Supply Chain on Urban Electronic Services
- Dynamic supply chain on the performance of urban electronic services
Research Methodology
This research is applied in terms of purpose and descriptive-analytical in terms of research methodology and based on structural equation modeling based on partial least squares which has been done with Smart-PLS software. The data required for this research have been collected through documentary methods using library and field tools (questionnaires). In this research, the theoretical literature and the background of previous research were reviewed based on library studies including books, articles, and related sites. The statistical population of this study is people familiar with the topic of urban electronic services and dynamic supply chains in the historical context of Yazd city, and a sample of 250 experts of companies and organizations located in Yazd Science and Technology Park were selected by simple random sampling method and were examined by a questionnaire whose items ranged from one (very low) to seven (very high) based on Likert scale. In analyzing the obtained data, using the capabilities of SPSS, Excel, and pls-Smart software, structural equations based on variance with partial least squares method were used. In this study, in order to test the reliability of the variables, Cronbach's alpha coefficient and the combined coefficient, the extracted mean-variance (AVE) was used to calculate the validity of the variables and also to investigate the relationships of the research effect paths (t-statistic value and path alpha coefficient). It should be noted that the scope of this research in temporal and spatial dimensions is related to the winter of 1402 (2024) in the historical context of Yazd city.
Research Findings
Table (3) PLS Algorithm Output (Reliability Test of Measurement Models)
|
Indicators |
Cronbach's alpha coefficient |
Combined/Shared Reliability |
|
Reliability |
0/980 |
0/987 |
|
Agility |
0/963 |
0/982 |
|
Responsiveness |
0/954 |
0/978 |
|
Flexibility |
0/965 |
0/983 |
|
Cost |
0/975 |
0/980 |
|
Asset |
0/897 |
0/983 |
|
Human Factors |
0/948 |
0/963 |
|
Social factors |
0/969 |
0/977 |
|
Environmental factors |
0/949 |
0/967 |
|
Institutional Factors |
0/927 |
0/954 |
|
Economic factors |
0/973 |
0/980 |
|
Factors of Technology Development |
0/958 |
0/968 |
Table (4) Convergence Validity of Indices (Extracted Mean of Variance)
|
Indicators |
Extracted Average Variance (AVE) |
Index (Rho-a) |
|
Reliability |
0/961 |
0/981 |
|
Agility |
0/965 |
0/964 |
|
Responsiveness |
0/956 |
0/954 |
|
Flexibility |
0/966 |
0/965 |
|
Cost |
0/889 |
0/976 |
|
Asset |
0/907 |
901 |
|
Human Factors |
0/868 |
0/952 |
|
Social factors |
0/915 |
0/970 |
|
Environmental factors |
0/908 |
0/951 |
|
Institutional Factors |
0/872 |
0/930 |
|
Economic factors |
0/924 |
0/974 |
|
Factors of Technology Development |
0/856 |
0/959 |
Table (5) Structural Model Test
|
Hypothesis |
Impact Factor (Beta) |
T Statistic Value |
Decision Criteria (Sig) |
Track Test Result |
|
Reliability of Dynamic Supply Chainon Urban Electronic Services |
0/934 |
127/861 |
0/000 |
Approved |
|
Agility of Dynamic Supply Chain |
0/882 |
63/314 |
0/000 |
Approved |
|
Responsiveness of Dynamic Supply Chain |
0/918 |
136/803 |
0/000 |
Approved |
|
Flexibility of Dynamic Supply Chain |
0/949 |
180/211 |
0/000 |
Approved |
|
Cost of Dynamic Supply Chain |
0/971 |
363/176 |
0/000 |
Approved |
|
Asset of Dynamic Supply Chain |
0/952 |
211/046 |
0/000 |
Approved |
|
Dynamic supply chainon the performance of urban electronic services |
0/888 |
82/660 |
0/000 |
Approved |
=0.797 GOF=
Conclusion
The aim of this study was to measure the impact of a dynamic supply chain on the performance of urban electronic services in the historical context of Yazd city. In this study, using structural equation modeling and using Smart PLS software, the factors and items of dynamic supply chain and urban electronic services were identified. The results of the research showed that there is a significant, consistent and strong relationship between a dynamic supply chain and urban electronic services in the historical context of Yazd city, and urban electronic services can be explained and predicted through a dynamic supply chain (its six indicators) at the rate of 0.788. In this regard, the results have shown that the indicators of cost, reliability, flexibility, accountability, asset, and agility are the most important indicators of the dynamic supply chain, respectively, which have a significant and strong effect on urban electronic services.
Agheli, M; Karimi, E; Rashidi, H (2019) Investigating factors affecting the creation of shared value and its effect on the loyalty of tourists (Case study: foreign tourists in Damghan), Tourism and Development, 8(2), 23-47. [In Persian] Doi: 10.22034/JTD.2019.166709.1628.
Agheli, M; Nikmanesh, SH; and Hashemnia, SH (2022) The Effect of Organizational Leadership Factors on Whistling Tendency (Case Study: Employees of Sima, Landscape and Urban Green Space of Karaj Municipality), Management and Human Resources Development and Support, 15(55), 1-35. [In Persian] Doi: 10.30479/JFAK.2022.16509.2948.
Atefi, M.R; Radfar, R; and Asghari Zadeh, E (2021) A Dynamic Model for Evaluating the Balanced Performance of a Supply Chain. Industrial Management Perspective, 11(4), 253-290. [In Persian] Doi: 10.52547/JIMP.11.4.253.
Badahang, A; Kalantari Khalilabad, H; Ziari, Keramatollah (2023) Identifying and Explaining the Key Drivers Affecting the Quality of Landscape in the Historical Contexts of Cities (Case Study: Sang-e-Siah Neighborhood of Shiraz), JOURNAL OF IRANIAN-ISLAMIC CITY STUDIES, 13(50 ), 37-50. [In Persian].
Bai, C., Sarkis, J., Wei, X. and Koh, L. (2012), "Evaluating ecological sustainable performance measures for supply chain management". Supply Chain Management, Vol. 17 No. 1, pp. 78-92. https://doi.org/10.1108/13598541211212221.
Bamat, Najm al-Din (1990) Islamic City, Translator: Mohammad Hossein Halimi and Manijeh Islambolchi, Tehran: Ministry of Culture and Islamic Guidance Publications.
Bari, N.; Chimhundu, R.; Chan, K.-C. (2022) Dynamic Capabilities to Achieve Corporate Sustainability: A Roadmap to Sustained Competitive Advantage. Sustainability, 14(3), 1531; https://doi.org/10.3390/su14031531.
Bakiev, E., Kapucu, N. (2012) The Role of Organizational Social Capital in Increasing Organizational Performance in Public Organizations: Evidence from Kyrgyz National Police (KNP). International Journal of Public Administration, 35(14), 976-988. https://doi.org/10.1080/01900692.2012.701152.
Belanger, A. Carter, L; (2016) Trust and risk in e-government adoption; Journal of Strategic Information Systems 17, pp. 165–176. DOI:10.1016/j.jsis.2007.12.002.
Boyi, X; Ling, L; Daiping, H; Bin, W; Congcong, Y ; Hongming, C(2018) Healthcare data analysis system for regional medical union in smart city. Journal of Management Analytics, 5(4), 334-349. https://doi.org/10.1080/23270012.2018.1490211.
Cuneo, Paolo (2005) History of Urban Planning in the Islamic World, Translated by: Dr. Saeed Tiz Qalam Zonouzi, First Edition, Tehran: Ministry of Housing and Urban Development Publications, Civil and Urban Improvement Organization.
Delbazeh, H; Sadeh, E; Paqa, A (2021) Examining the pattern of sustainable competitive advantage based on technological entrepreneurship capabilities in dairy cooperatives in Mazandaran and Golestan provinces. Kara'a Journal, Rainy in Agriculture, 8(1), 85-104.[In Persian] Doi: 10.22069/JEAD.2021.19054.1473.
Dutta, P., Choi, T. M., Somani, S., & Butala, R. (2020) Blockchain technology in supply chain operations: applications, challenges and research opportunities. Transportation research part E: logistics and transportation review, Elsevier, 142(C), DOI: 10.1016/j.tre.2020.102067.
Elliot, E. A., Xiao, Y., & Wilson, E. (2015) A multicultural blend: Metaphors, cognitive social capital and multiculturalism. International Marketing Review, 32(2), 200–218. https://doi.org/10.1108/IMR-01-2014-0032.
Eriksson, M., Ng, N., Weinehall, L & ,.Emmelin, M (2011) The Importance of Gender and Conceptualization for Understanding the Association Between Collective Social Capital and Health: A Multilevel Analysis from Northern Sweden. Social Science & Medicine, 73(2),264-73. DOI:10.1016/j.socscimed.2011.05.013.
Eling, M., Nuessle, D., & Staubli, J. (2021) The impact of artificial intelligence along the insurance value chain and on the insurability of risks. The Geneva Papers on Risk and Insurance-Issues and Practice. Geneva Papers on Risk and Insurance - Issues and Practice, 47(1), DOI: 10.1057/s41288-020-00201-7.
Grover, A., Dresner, M. (2022) A theoretical model on how firms can leverage political resources to align with supply chain strategy for competitive advantage. journal of Supply Chain Management, 58(2), 48-65. DOI:10.1111/jscm.12284.
Gu, Y; Wu, Y; Liu, J; Xu, M; &Zuo, T. (2020) Ecological civilization and government administrative system reform in China. Resources Conservation and Recycling, 155, 104654. https://doi.org/10.1016/j.resconrec. 2019.104654.
Harris R (2006) Embracing your demons: an overview of acceptance and commitment therapy, Psychotherapy in Australia. Journal of Service Science and Management ,7(3), 2-8.
Henry, Q., Chen, X., Ou, C. X., Davison, R. M., & Hua ,Z. J. I. S. J. (2017) Understanding buyers' loyalty to a C2C platform: the roles of social capital, satisfaction and perceived effectiveness of e‐commerce institutional mechanisms. Information Systems Journal, 27(1), 91-119. https://doi.org/10.1111/isj.12079.
Kocaoğlu, B;, Bahadır ,G; Mehmet,T (2013) A SCOR based approach for measuring a benchmarkable supply chain performance. Journal of Intelligent Manufacturing 24(1), 113-132. DOI:10.1007/s10845-011-0547-z.
Herbert ,K ; Georg ,A (2016) Closing the Evaluation Gap in e-Participation Research and Practice. Public Administration and Information Technology, chapter 2, pages 11-45. DOI:10.1007/978-3-319-25403-6_2.
Lin, Y., Yu, F. R., Li, X., Ji, H., & Leung, V. C. (2020) Blockchain and machine learning for communications and networking systems. ieee communications surveys & tutorials, 22(2), 1392-1431. DOI:10.1109/COMST.2020.2975911.
Masteika, I., Cepinsk, J. (2015) Dynamic Capabilities in Supply Chain Management, ELSVIER, 213, 830-835.
Meng, A., Borg, V., & Clausen, TH (2018) Enhancing the social capital in industrial workplaces: Developing workplace interventions using intervention mapping. Evaluation and program planning, 72, 227-236. DOI: 10.1016/j.evalprogplan.2018.11.007.
Motamedi, M; Darvish Mutoli, M.H; Nowruzzadeh, A (2021) The effect of dynamic supply chain on the performance of pharmaceutical companies. Operations Management Quarterly, 1(2), 119-95.
Miran Beigi, M; Moshiri, B (2012) Robust Production/Distribution/Inventory Control in Dynamic Supply Chain. Journal of Business Research, 17(66), 1-20. [In Persian] Doi: 20.1001.1.17350794.1392.17.66.1.5.
Nikmanesh, SH; Rezazadeh, A; Agheli, M (2019) The Relationship between Organizational Prediction and Organizational Performance with the Mediating Role of Ambidexterity and the Moderating Role of Environmental Dynamics. Resource Management in Law Enforcement Force, 8(4), 219-254. [In Persian] Doi: DOR: 20.1001.1.23455888.1399.8.4.8.9.
Rezaian Kalebashi, E; Kalantari Khalilabad, H;, Rezghi, M (2022) Explaining a Conceptual Framework for Evaluating Spatial-Spatial Resilience against Urban Floods and Its Application in Urban Planning Literature (Case Study: Babolsar City), JOURNAL OF IRANIAN-ISLAMIC CITY STUDIES, 12(48 ), 15-28. [In Persian] Doi:DOR: 20.1001.1.2228639.1401.12.48.5.9.
Rodrigo,A; García-Villaverde, P.M; Ruiz-Ortega, M.J; Parra-Requena, G (2018) From social capital to entrepreneurial orientation: The mediating role of dynamic capabilities. European Management Journal, Elsevier, 36 (2), 195-209. DOI: 10.1016/j.emj.2017.02.006.
Roustaei, Sh; Pourmohammadi, M; Ghanbari, H (2018) Smart City Theory and Evaluation of its Infrastructure Components in Urban Management (Case Study: Tabriz Municipality), Geography and Regional Urban Planning, 8 (26), 197-216.[In Persian] Doi: 10.22111/GAIJ.2018.3634.
Saadabadi, A.A; Bafafsfat, F; Kiaresh, F (2021) The Effect of Motivational Alignment and Information Sharing on Supply Chain Operating Performance: The Mediating Role of Absorption Capacity (SMEs), Production and Operations Management, 12(3), 119-134.[In Persian] Doi: 10.22108/JPOM.2021.128161.1363.
Sadeghi, M.R; Ghasemi, B (2021) Investigating the role of strategic thinking and prioritizing supplier selection criteria in supply chain management with a focus on the large paradigm. Strategic Management Research, 27(82), 1-24.[In Persian] Doi:Dor: 20.1001.1.22285067.1400.27.82.4.7.
Sahu, O (2016) Degradation of colour and chemical oxygen demand of sugar industry wastewater by thermo-chemical combined processes. Environmental Nanotechnology, Monitoring & Management. 6,194-205. DOI:10.1016/j.enmm.2016.11.001.
Seng Boom, L,; Yigitcanlar ,T (2022) Participatory Governance of Smart Cities: Insights from e-Participation of Putrajaya and Petaling Jaya, Malaysia. Smart Cities 5(1), 71–89. DOI:10.3390/smartcities5010005.
Thunberg, M; Fredrik, P (2014) Using the SCOR model’s performance measurements to improve construction logistics. Production Planning & Control.25(13-14), 1065-1078. DOI:10.1080/09537287.2013.808836.
Zargham Borujeni, H; Taghavi Fard, M.T; Azizi, A (2020) Analysis of Themes Affecting Value Creation through Integrated Electronic Supply Chain of Tourism Services in Iran. Tourism and Development, 10(1), 321-335.[In Persian] Doi: 10.22034/JTD.2020.220663.1973.
Zhou, T. (2016).Examining social capital on mobile SNS: the effect of social support. Program electronic library and information systems 50(4):367-379. DOI:10.1108/PROG-12-2015-0080.
فصلنامه علمي «مطالعات شهر ایرانی- اسلامی»
شماره پنجاه و چهارم، زمستان 1402: 32-1
تاريخ دريافت: 26/02/1403
تاريخ پذيرش: 03/07/1403
نوع مقاله: پژوهشی
تأثیر زنجیره تأمین پویا بر عملکرد خدمات الکترونیک شهری در بافت تاریخی شهر یزد
نجمه رضایی صدرآبادی1
حسین معین زاد2
محمدعلی کرامتی3
چکیده
شهرهای ایرانی اسلامی در گذر زمان شاهد تحولات و دگرگونی‌های متعددی بوده‌اند. در عصر حاضر، با پیشرفت روزافزون تکنولوژی، ضرورت ارائه خدمات الکترونیک شهری به عنوان راهکاری برای ارتقای کیفیت زندگی شهروندان بیش از پیش احساس می‌شود. در این راستا، شهر تاریخی یزد با سابقه درخشان در معماری و شهرسازی سنتی، گامی مهم در جهت ارائه خدمات الکترونیک شهری برداشته است. هدف اصلی تحقیق بررسی تأثیر زنجیره تأمین پویا بر عملکرد خدمات الکترونیک شهری در بافت تاریخی شهر یزد میباشد. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ روش تحقیق، توصیفی-تحلیلی است. برای جمع‌آوری داده‌ها از روش‌های اسنادی با ابزار کتابخانه‌ای و میدانی استفاده شده و جامعه آماری افراد آشنا به مبحث خدمات الکترونیک شهری و زنجیره تأمین پویا بوده و نمونه‌ای به حجم 250 نفر به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شده است. تجزیه و تحلیل داده‌ها با نرم‌افزار Smart-PLS انجام شده است. نتایج پژوهش نشان داد که که زنجیره تأمین پویا نقشی کلیدی در ارتقای عملکرد خدمات الکترونیک شهری در بافت تاریخی شهر یزد ایفا می‌کند و شاخصهای هزینه، قابلیت اطمینان، انعطافپذیری، پاسخگویی، دارایی و چابکی به ترتیب مهمترین شاخصهای زنجیره تأمین پویا هستند. با توجه به اهمیت این موضوع در سایر شهرهای ایرانی اسلامی، ضروری است که مطالعات مشابهی در این زمینه انجام شود تا الگویی جامع و کاربردی برای ارتقای کیفیت خدمات الکترونیک شهری در سراسر کشور ارائه شود.
واژه‌های کلیدی: بافت تاریخی شهر یزد، خدمات الکترونیک شهری، زنجیره تأمین پویا، شهر الکترونیک، مدل حداقل مربعات جزئی
[1] * دانش آموخته دکتری گروه مدیریت فناوری اطلاعات، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
Najmeh.rezaei.sadrabadi@gmail.com
[2] ** نویسنده مسئول: استادیار، گروه مدیریت صنعتی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران Moinzad@iauctb.ac.ir
[3] *** دانشیار، گروه مدیریت صنعتی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران Mohammadalikeramati@yahoo.com
مقدمه
در شهرهای تاریخی ایرانی اسلامی مانند یزد، زنجیره تأمین نقشی حیاتی در پویایی و شکوفایی این مراکز داشته است. این شبکه پیچیده، کالاهای مورد نیاز را از طریق شبکه‌ای از تولیدکنندگان، بازرگانان، کاروانسراها و دیگر عوامل، از دورترین نقاط جهان به این شهرها می‌رساند و رونق اقتصادی و فرهنگی قابل توجهی را به ارمغان می‌آورد.زنجیره تأمین در این شهرها وظایف مهمی مانند تأمین آب، غذا، مصالح ساختمانی و کالاهای لوکس را بر عهده داشته است. این شبکه همچنین تبادل فرهنگ و ایده را تسهیل می‌کرد و به غنی شدن فرهنگ این شهرها کمک می‌کرد. حفظ و احیای این میراث ارزشمند، نه تنها به حفظ هویت و تاریخ این شهرها کمک می‌کند، بلکه می‌تواند فرصت‌های جدیدی را برای توسعه اقتصادی و گردشگری آنها نیز به ارمغان آورد.
در چند دهه معاصر توسعه شتابان شهرها ابعاد مختلف زندگي اجتماعي، اقتصادي، فرهنگي، سياسي و محيطي و... بشر را تحت تأثير قرار داده است. امروزه رشد جمعيت و افزايش مهاجرت به شهرها، منجر به توسعه كنترل ناپذير نواحي شهري، خلق سكونت‌گاه‌هاي جديد، كاهش سطح رفاه انساني و بروز مشكلات فراوان براي مديران شهري به ويژه در كشورهاي درحال توسعه شده است (دلبازه و همکاران، 1400: 99). بافت تاریخی شهرها بخشی ازسرمایه‌های کشورهستند، که نه تنها به لحاظ زیباشناختی، تداوم خاطرات جمعی و هویت بخشی ارزشمند هستند، بلکه محل زندگی بخش قابل توجهی ازجمعیت شهرها محسوب می‌شوند. در واقع تحولات جمعيت شهري جهان در دو دهه اخير، چالش‌هايي را براي سيستم مديريت شهري به وجود آورده است كه تا قبل از اين با اين چالش‌ها مواجه نبوده است. رشد فزاينده ابعاد شهرنشيني و پيچيدگي ماهيت مسائل شهري موجب شده كه تأكيد و توجه مديران و برنامه‌ريزان بيش از هر زمان ديگر به سطوح پايين‌تر و ابعاد مملوس زندگي شهروندان معطوف گردد. بر اين اساس، امروزه يكي از اركان اساسي برنامه‌ريزي در دنياي جديد، توجه به مشاركت آگاهانه و فعالانۀ افراد جامعه در تمامي ابعاد توسعه است.
زنجیره تأمین واحد کلیدی رقابت در محیط کسب و کار امروز است. هدف این رویکرد بهبود عملکرد، سودآوری و رقابت شرکای تجاری زنجیره تأمین است. با این حال، زنجیره‌های تأمین معاصر در معرض خطرات مختلفی از جمله اختلال در عرضه، تاخیر عرضه و نوسانات تقاضا هستند (لین1 و همکاران، 2020: 1399). به این ترتیب، سیستم‌های بلادرنگ و زنجیره‌های تأمین پاسخ سریع به استراتژی‌های کلیدی برای بقا و تداوم کسب و کار تبدیل شده‌اند (سعد آبادی و همکاران، 1400: 130). قابلیت‌های پویا به عنوان توانایی یک شرکت برای ادغام و بازسازی منابع به منظور انطباق با تغییرات محیط خارجی است و توضیح می‌دهد که چگونه یک شرکت می‌تواند برای به‌دست‌آوردن و حفظ مزیت‌های رقابتی، تغییرات به‌سرعت در حال شتاب بازار را در محیط شناسایی و درک کند. این یک نیروی محرکه مهم برای شرکت‌ها برای انطباق با تغییرات در محیط تجاری سریع و پویا و درک فرصت‌ها و تهدیدهای جدید است (صادقی و قاسمی، 1400: 125).
توسعه شهرهای الکترونیکی در جهان با سرعت به پیش می‌رود و فرصت‌های بسیاری را برای محیط‌های زندگی، کار و تفریح مردم به وجود آورده‌است. شهرهای الکترونیکی در یک جامعه اطلاعاتی، بستری را فراهم می‌کنند تا مردم وارد هزاره سوم شده و تجربیات جدیدی را در زندگی آغاز کنند. فراهم‌آوردن زیرساخت‌های ارتباطی، شبکه افزار، انسان افزار، زیرساخت‌های امنیتی و توسعۀ نهادهای اطلاعاتی از جمله پیش‌زمینه‌های ایجاد شهر الکترونیك است. ایجاد شهر الکترونیك و قدم گذاشتن به عصر فناوری اطلاعات یك فرصت انکارناپذیر است. مهمترین هدف شهر الکترونیك خدمت‌رسانی مطلوب به شهروندان و کسب رضایت آنان میباشد. از این رو هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر زنجیره تأمین پویا بر عملکرد خدمات الکترونیک شهری در بافت تاریخی شهر یزد میباشد.
مبانی نظری و پیشینه تحقیق
شهر ایرانی- اسلامی
شهر اسلامی به شهرهایی اطلاق می‌شود که در سرزمین‌هاي داراي فرهنگ و اعتقادات نشأت گرفته از دین اسلام ایجادشده یا رشد یافته‌اند (ر.ک: کونئو2، 2005). به نظر «بمات نجم الدین» شهر اسلامی عبارت است از نمایش فضایی شکل و ساختمان اجتماعی، که بر اساس ایده آل‌هاي اسلامی، فرم‌هاي ارتباطی و عناصر تزئینی خود را نیز در آن وارد کرده است. اما فراتر از آن، اصل دیگري بر جامعه مسلمانان حاکم است و آن محدود نبودن به زمان و نداشتن جغرافیاي خاص است که مفهوم امت اسلامی آن را تعریف می‌کند. شهر اسلامی متأثر از شهروندان مسلمانش، هویتی مستقل پیدا می‌کند. در شهر اسلامی، فرم (هویت کالبدي) به‌تبع معنا (هویت محتوایی) تعریف می‌شود و کالبد، هویت خود را از محتوا اخذ می‌کند و این متأثر از بنیان‌هاي نظري هنر معماري اسلامی است (ر.ک: بمات3،1990). درنتیجه امروزه با ورود به هزاره سوم و شروع عصر مجازي و با قدم نهادن به حیطه نانوتکنولوژي و ظهور فناوری اطلاعات و ارتباطات، اکثر جوامع دستخوش تغییرات بنیادین و اساسی شده‌اند و در این مسیر شهر ایرانی- اسلامی راهی به جز ورود به این حیطه ندارد.
مفهوم‌سازی شهر الکترونیک
مهمترین تعریف شهر الکترونیک عبارت است از شهری با «زیرساخت ارتباطی، سخت‌افزار، نرم‌افزار و منابع انسانی مناسب که قادر است در بیست و چهار ساعت شبانه‌روز بدون تعطیلی خدمات بخش‌های دولتی، نهادها، سازمان‌ها، شرکت‌ها، فروشگاه‌ها و سایر بخش‌های خصوصی یک شهر را به صورت امن و به روز در اختیار شهروندان قرار دهد» (بلانگ و کارتر4، 2016: 174).
شهر الکترونیک در فضای سایبری شکل گرفته و اطلاعات موجود در آن دیجیتالی است و امکان به‌روز‌رساني خدمات شهری داده‌ها، اطلاعات و رویدادها می‌بایست به صورت دائمی وجود داشته باشد. این مهم از طریق مشارکت‌هاي شهروندي امکان‌پذیر است و بازخورد شهروندان باعث به‌روزرسانی مرتب و اصلاح اطلاعات در آن می‌شود. شهروند در یک شهر الکترونیک با مسئولان به صورت خودکار در تعامل بوده و در بسیاری از اموری که به او مربوط می‌شود، باید تأثیرپذیر و اثرگذار باشد (داتا و آیونا5، 2020).
مفهوم زنجیره تأمین پویا
امروزه سازمان‌ها به دلیل بزرگتر‌شدن زنجیره تأمین و پیچیده‌تر‌شدن شرایطشان، نیازمند ابزارها و تکنیک‌های جدید و مناسبی برای مبادلات مالی و مدیریت سرمایه در گردش بنگاه و زنجیره خود هستند. با ورود به قرن 21، با توجه به توسعۀ سریع جهانی‌شدن اقتصاد و تکنولوژی اطلاعات، رقابت بین شرکت‌ها شدیدتر شده است، همکاری‌های چندملیتی و منطقه‌ای در حال افزایش و قوی‌تر شدن هستند. محیط پیرامونی تحت چنین شرایطی چالش جدیدی را پیشاروی مدیریت زنجیرۀ تأمین سنتی قرار می‌دهد، زنجیرۀ تأمین سنتی نمی‌تواند با تغییرات سریع محیط بیرونی و درونی تطبیق یابد و تعداد شرکت‌های همکاری کننده را محدود می‌کند (گو و همکاران6، 2020)، در مقایسه با زنجیرۀ تأمین سنتی، زنجیرۀ تأمین چابک مبتنی بر خدمات، مزیت‌هایی چون معماری، پویایی، چابکی و توسعۀ شرکتی رضایت‌بخش را دارد. تغییر شرایط و نیازهای فنی و مشتری، تولیدکنندگان را بر این وا‌می‌دارد تا به‌منظور رقابتی بودن قابلیت‌ها و توانایی‌ها، زنجیره تأمین چابک را ارائه می‌دهند؛ بنابراین، تأکید شرکت‌ها، بر انعطافپذیری و بهبود عملکرد است تا در برابر نیازهای منحصر به فرد مشتری‌ها و بازارها پاسخ سریع دهند (منگ و همکاران7، 2018: 231).
قابلیت‌های پویا به عنوان ظرفیت یک شرکت برای ادغام، ایجاد و پیکربندی مجدد منابع داخلی و خارجی با استفاده از فرآیندهای سازمانی برای پاسخ به تغییرات در محیط رقابتی و طراحی استراتژی‌های جدید ارزش‌آفرینی تعریف می‌شود. قابلیت‌های پویا ویژگی‌های مشترکی را در بین شرکت‌ها نشان می‌دهند و ممکن است فقط در ویژگی‌های آنها منحصربه‌فرد باشند، زیرا بهترین شیوه‌ها در داخل و بین صنایع گسترش می‌یابد. با این حال، منحصر به فرد بودن در روال‌های سازمانی، توانایی آنها در به کارگیری منابع و بهره‌وری سایر منابع در اختیار شرکت را از رقبای اصلی خود متمایز می‌کند.
در نهایت باید گفت که زنجیره تأمین بر تمام فعالیت‌های مرتبط با جریان و تبدیل کالاها از مرحله ماده خام تا تحول به مصرف نهایی و نیز جریان‌های اطلاعاتی مرتبط با آنها مشتمل می‌شود. برای دستیابی به لیستی اولیه از شاخصهای زنجیره تأمین پویا و خدمات الکترونیک شهری، سعی شده است تا با مرور مطالعات، شاخص‌ها شناسایی شده و در جدول (1) دسته‌بندی و ارائه گردیده است.
[1] . Lin
[2] . Cuneo
[3] . Bamat
[4] 3. Belanger& Carter
[5] . Datta,& Ayona
[6] . Gu & et al.
[7] . Meng & et al
جدول (1) شاخصهای زنجیره تأمین پویا
محققان | شاخص‌ها | زیرشاخص‌ها |
تانبرگ و پرسون1 (2014) هریس2 (2006) ردریگو3 (2018) | قابلیت اطمینان | به هنگام بودن سفارشات، مقدار مناسب سفارشات، کیفیت خوب سفارشات |
منگ و همکاران 4 (2018) هریس (2018) | چابکی | واکنش سریع به تغییرات پویا و پیش‌بینی‌نشده، توانایی پاسخگویی بلادرنگ به تغییرات در نیازهای مشتریان |
کوکائوگلو و همکاران5 ( 2013) هریس (2018) | پاسخگویی | کاهش زمان پاسخگویی به نیاز مشتریان، سرعت در تصمیم‌گیری |
کوکائوگلو و همکاران ( 2013) هریس (2018) هنری و همکاران6 (2017) | اتعطاف‌پذیری | توانایی در پاسخگویی به تغییرات و تأثیرات خارجی، توانایی برای تغییر
|
بای و همکاران 7 ( 2012) هریس (2018) ریکاردو (2018) | هزینه | هزینه عملیاتی فرآیندها، هزینه‌های نیروی کار، هزینه‌های مواد اولیه، هزینه‌های حمل و نقل، هزینه کالای فروخته شده، هزینه مدیریت زنجیره تأمین |
کوکائوگلو و همکاران ( 2013) هریس (2018) | دارایی | کاهش موجودی، بازگشت داراییهای ثابت |
ماخذ: یافته‌های تحقیق، 1402
جدول(2) شاخصهای خدمات الکترونیک شهری
محققان | شاخص‌ها | زیرشاخص‌ها |
باکیو و کاپوکو8 (2012) بویی وهمکاران 9 (2018) | عوامل انسانی | استعداد، نوآوري، خلاقیت، آموزش |
منگ و همکاران (2018) هریس (2018) | عوامل اجتماعی | سنن، عادات، مذهب، نسبت خانوادگی |
کوکائوگلو و همکاران ( 2013) هریس (2018) | عوامل زیستمحیطی | سياستهاي انرژی، مديريت آب و زباله، چشم‌انداز |
کوکائوگلو و همکاران ( 2013) هریس (2018) هنری و همکاران (2017) | عوامل نهادی | مدیریت شهری، مسئولان اداری، انتخابات |
اریکسون و همکاران10 (2011) کوبیسک و آیچ هولزر11 (2016) | عوامل اقتصادی | نیروی انسانی و کار ماهر، تسهیلات ارتباطی فناوری‌های برتر، اتصال شبکه‌های باز و فراوان، فعالیت‌های تجاری و خلاقانه |
زوهو12 (2016) سنگ بوم و ییگیت کانلار13 (2022) ساهو14 (2016) الیوت 15 و همکاران (2015) |
عوامل توسعه فناوری | رتبه بندی زیرساخت دیجیتال، نسل چهارم LTE، سرعت اینترنت، مراکز اشتراک اینترنت بدون سیم، تسری گوشی‌های هوشمند |
مأخذ: یافته‌های تحقیق، 1402
شکل (1) مدل مفهومی پژوهش حاضر
[1] .Thunberg&Persson
[2] . Harris
[3] . Rodrigo
[4] 4. Meng & et al
[5] 5. Kocaoğlu& et al
[6] 6. Henry& et al
[7] . Bai& et al
[8] 8. Bakiev & Kapucu
[9] 9. Boyi & et al
[10] 1. Eriksson & et al
[11] 2. Kubicek & Aichholzer
[12] . Zhou
[13] 4. Seng Boom & Yigitcanlar
[14] 5. Sahu
[15] 6. Ellio & et al
در راستای مدل پژوهش، فرضیههای زیر مطرح شد:
1- قابلیت اطمینان زنجیره تأمین پویا بر خدمات الکترونیک شهری در بافت تاریخی شهر یزد تأثیر مثبت و معناداری دارد.
2- چابکی زنجیره تأمین پویا بر خدمات الکترونیک شهری در بافت تاریخی شهر یزد تأثیر مثبت و معناداری دارد.
3- پاسخگویی زنجیره تأمین پویا بر خدمات الکترونیک شهری در بافت تاریخی شهر یزد تأثیر مثبت و معناداری دارد.
4- انعطافپذیری زنجیره تأمین پویا بر خدمات الکترونیک شهری در بافت تاریخی شهر یزد تأثیر مثبت و معناداری دارد.
5- هزینۀ زنجیره تأمین پویا بر خدمات الکترونیک شهری در بافت تاریخی شهر یزد تأثیر مثبت و معناداری دارد.
6- دارایی زنجیره تأمین پویا بر خدمات الکترونیک شهری در بافت تاریخی شهر یزد تأثیر مثبت و معناداری دارد.
7- زنجیره تأمین پویا بر عملکرد خدمات الکترونیک شهری در بافت تاریخی شهر یزد تأثیر مثبت و معناداری دارد.
پیشینه تحقیق
تاکنون تحقیقات زیادی در رابطه با زنجیره تأمین و زنجیره تأمین پویا و خدمات الکترونیک شهری انجام شده ولی تأثیر زنجیره تأمین پویا بر خدمات الکترونیک شهری در بافت تاریخی شهر یزد سنجیده نشده است. در زیر فهرستی از مقالات انجام شده در این رابطه آورده شده است.
گروور و درسونر1 (2022) تحقیقی با موضوع یک مدل نظری در مورد اینکه چگونه شرکت‌ها می‌توانند از منابع سیاسی برای همسویی با استراتژی زنجیره تأمین برای مزیت رقابتی استفاده کنند انجام داده‌اند. نتایج نشان می‌دهد که فراتر از تأثیرگذاری یا پیروی از محیط سیاسی، شرکت‌ها ممکن است محیط سیاسی را تعدیل کنند یا بی‌طرف بمانند.
ماستکا و چاپنسکیز2 (2015)، تحقیقی با موضوع قابلیت پویایی در مدیریت زنجیره تأمین انجام داده‌اند. هدف اصلی این مقاله قابلیت‌های پویا در مدیریت زنجیره تأمین، سیستم‌سازی و توصیف کامل دانش و اطلاعات در مورد قابلیت‌های پویا برای ارائه یک نمای کلی منسجم بر جنبه‌هایی از لجستیک مانند: زنجیره تأمین، مدیریت زنجیرۀ عرضه است.
بادآهنگ و همکاران (1402)، پژوهشی با عنوان شناسایی و تبیین پیشران‌های کلیدی مؤثر بر کیفیت منظر در بافت‌های تاریخی شهرها انجام داده‌اند. نتایج پژوهش بیانگر آن است منظر شهری مطلوب، تأثیرات بسیاری بر کیفیت زندگی شهروندان و افزایش میزان رضایت‌مندی آنان از عملکرد مدیریت شهری دارد که به دنبال آن سبب ارتقاء مشارکت شهروندان در طرح‌های توسعه شهری خواهد شد.
رضائیان و همکاران (1401)، در مطالعه خود با عنوان چارچوب مفهومی برای ارزیابی تاب آوری مکانی-فضایی در برابر سیلاب‌های شهری در شهر بابلسر انجام داده‌‌اندکه نتایج حاکی از آن است که شهر بابلسر لازم است از پتانسیل‌ها و فرصت‌ها و منابع موجود در شهر در راستای بهبود تاب‌آوری در برابر سیلاب به درستی استفاده کند.
عاطفی و همکاران(1400)، تحقیقی با موضوع ارائه مدلي دينامیکي برای ارزيابي میزان لارج بودن عملکرد متوازن يک زنجیره تأمین انجام داده‌اند. با استفاده از مدل دینامیکی طراحی‌شده می‌توان اثر هر اقدام و تصمیم مدیریتی را بر رویکردهای چهارگانه لارج تعیین کرده و میزان تحقق اهداف استراتژیک را مشخص کرد.
ضرغام بروجنی و همکاران (1399)، در پژوهش خود به تحلیل مضامین مؤثر بر خلق ارزش از طریق زنجیره تأمین یکپارچه الکترونیکی خدمات گردشگری در ایران، انجام داده‌اند. بر اساس یافته‌ها، شبکه مضامین مؤثر بر خلق ارزش زنجیره تأمین ترسیم گردیده و عوامل مؤثر بر یکپارچگی زنجیره تأمین شامل عوامل محرک و موانع یکپارچگی می‌باشند.
روش تحقيق
این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ روش تحقیق، توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر مدل‌سازی معادلات ساختاری بر اساس حداقل مربعات جزئی است که با نرم‌افزار Smart-PLS انجام شده است. علت انتخاب روش و نرم‌افزار مذکور این است که این نوع مدل‌یابی در شرایطی که تعداد نمونه‌ها و گویه‌ها، محدود و امکان توزیع غیرنرمال متغیرها وجود داشته باشد، به‌‌منزله روش قدرتمندی مطرح می‌شود (عاقلی و همکاران، 1398: 20). داده‌های مورد نیاز این تحقیق از طریق روش اسنادی با ابزار کتابخانه‌ای و میدانی (پرسشنامه) جمع آوری شده است. در این تحقیق ادبیات نظری و بررسی پیشینه تحقیقات گذشته براساس مطالعات کتابخانه‌ای شامل کتاب، مقالات و سایت‌های مرتبط صورت گرفت. جامعه آماری این تحقیق افراد آشنا به مبحث خدمات الکترونیک شهری و زنجیره تأمین پویا در بافت تاریخی شهر یزد می‌باشند که نمونه‌ای به حجم 250 نفر از کارشناسان شرکت‌ها و سازمان‌های مستقردرپارک علم و فناوری یزد به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب و بوسیله پرسشنامه طراحی شده که گویه‌های آن بر اساس طیف لیکرت از یک (خیلی کم) تا هفت (خیلی زیاد) بود، مورد بررسی قرار گرفتند. در تحلیل داده‌های به دست آمده تحقیق با به‌کارگیری قابلیت‌های نرم‌افزارهای SPSS, Excel و pls–Smart، از معادلات ساختاری مبتنی بر واریانس با روش حداقل مربعات جزئی استفاده شد. در این تحقیق جهت آزمون پایایی متغیرها از ضریب آلفای کرونباخ و ضریب ترکیبی، از متوسط واریانس استخراج شده (AVE) برای محاسبه روایی متغیرها و همچنین بررسی روابط مسیرهای اثرگذاری تحقیق (مقدار آماره t و ضریب آلفای مسیر) از الگوریتم پی ال اس و بوت استارپ بهره گرفته شد. لازم به ذکر است که قلمرو این پژوهش در ابعاد زمانی و مکانی به زمستان 1402(2024) در بافت تاریخی شهر یزد مربوط میباشد.
همچنین برای سهولت کار شاخص‌ها و زیرشاخص‌های زنجیره تأمین پویا و خدمات الکترونیک شهری در جدول (3) کدبندی شده‌اند.
[1] .Grover & Dresner
[2] .Masteika & Cepinsk
جدول (3) شاخص‌ها و زیرشاخص‌های کدبندی شده تحقیق
| شاخص‌ها | زیرشاخص‌ها |
زنجیره تأمین پویا | قابلیت اطمینان (A) | به هنگام بودن سفارشات (A1)، مقدار مناسب سفارشات (A2)، کیفیت خوب سفارشات (A3) |
چابکی (B) | واکنش سریع به تغییرات پویا و پیش بینی نشده (B1)، توانایی پاسخگویی بلادرنگ به تغییرات در نیازهای مشتریان(B2) | |
پاسخگویی (C) | کاهش زمان پاسخگویی به نیاز مشتریان (C1)، سرعت در تصمیم‌گیری (C2) | |
اتعطاف‌پذیری (D) | توانایی در پاسخگویی به تغییرات و تأثیرات خارجی (D1)، توانایی برای تغییر (D2) | |
هزینه (E) | هزینه عملیاتی فرآیندها (E1)، هزینه‌های نیروی کار (E2)، هزینه‌های مواد اولیه (E3)، هزینه‌های حمل و نقل (E4)، هزینه کالای فروخته شده (E5)، هزینه مدیریت زنجیره تأمین (E6) | |
دارایی (F) | کاهش موجودی (F1)، بازگشت داراییهای ثابت (F2) | |
خدمات الکترونیک شهری | عوامل انسانی (G) | استعداد (G1)، نوآوري (G2)، خلاقیت (G3)، آموزش (G4) |
عوامل اجتماعی (H) | سنن (H1)، عادات (H2)، مذهب (H3)، نسبت خانوادگی (H4) | |
عوامل زیستمحیطی (I) | سياستهاي انرژی (I1)، مديريت آب و زباله (I2)، چشم‌انداز (I3) | |
عوامل نهادی (J) | مدیریت شهری (J1)، مسئولان اداری (J2)، انتخابات (J3) | |
عوامل اقتصادی (K) | نیروی انسانی و کار ماهر (K1)، تسهیلات ارتباطی فناوری‌های برتر (K2)، اتصال شبکه‌های باز و فراوان(K3)، فعالیت‌های تجاری و خلاقانه (K4) | |
عوامل توسعه فناوری (L) | رتبه بندی زیرساخت دیجیتال (L1)، نسل چهارم (L2) LTE، سرعت اینترنت (L3)، مراکز اشتراک اینترنت بدون سیم (L4)، تسری گوشی‌های هوشمند (L5) |
معرفی محدوده مورد مطالعه
شهر يزد مرکز شهرستان يزد با وسعت 5/99 کيلومترمربع در مرکز استان يزد و در مسير راه اصفهان- کرمان در مختصات 54 و31 عرض شمالي و 23 و 54 طول شرقي قرار گرفته و بین رشته کوه‌های شیرکوه و خرانق و در دشتی به نام یزد اردکان واقع شده است. شهر یزد در میان شهرهای تاریخی ایران با 682 هکتار وسعت بافت تاریخی، از جایگاه ویژه ای برخوردار است. بر اساس سرشماری سال 1375، جمعیت ساکن در بافت تاریخی شهر یزد معادل 54278 نفر بوده که این میزان به 42851 نفر در سال 1385 و به 44016 نفر در سال 1390 و 43585 نفر در سال 1395رسیده است. به عبارت دیگر با وجود وسعت زیاد بافت تاریخی، تنها حدود 10 درصد از جمعیت شهر در این بافت ساکن هستند. بافت تاریخی شهر یزد در منطقه 5 واقع شده است. (طرح حفاظت جامع بافت تاریخی یزد، 1387 و شهرداری یزد، 1402). شهر یزد به عنوان نخستین شهر تاریخی ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده و یکی از قطب‌های پزشکی و فرهنگی ایران به شمار می‌آید. این شهر به سبب بافت معماری و بی‌نظیری که دارد، هرساله پذیرای هزاران توریست میباشد. امروزه صنعت گردشگری و توریست به قدری در توسعه اقتصادی-اجتماعی کشورها اهمیت دارد که اقتصاددانان آن را «صادرات نامرئی» می‌نامند. گردشگری به‌عنوان یک محصول نتیجه عوامل مختلفی میباشد که هریک در جریان گردشگری تأثیر به‌سزایی دارد. زنجیره تأمین رویکردی نسبتاً جامع برای درک، تجزیه و تحلیل، برنامه ریزی و پویایی خدمات الکترونیک در بافت تاریخی شهر یزد و برای گردشگران به وجود می‌آورد.
یافته‌های تحقیق
در روش مدل‌سازی معادلات ساختاری در Smart-Pls برای بررسی برازش مدل‌های اندازه‌گیری سه معیار پایایی، روایی همگرا و روایی واگرا استفاده می‌شود (عاقلی و همکاران، 1398: 19). هرچه مقدار بار عاملی یک شاخص در رابطه با یک سازۀ مشخص بیشتر باشد، آن شاخص سهم بیشتری در تبیین آن سازه دارد؛ همچنین اگر بار عاملی یک شاخص منفی باشد، نشان‌دهنده تأثیر منفی آن در تبیین آن سازه است؛ به بیان دیگر، سؤال مربوط به آن شاخص به صورت معکوس طراحی شده است (عاقلی و همکاران، 1399: 35).
همان‌گونه که پیشتر توضیح داده شد، جهت بررسی تأثیر زنجیره تأمین پویا بر عملکرد خدمات الکترونیک شهری در شهر تاریخی یزد از مدل حداقل مجذورات جزئی در قالب نرم افزار Smart-Pls استفاده شده است. مدل مذکور مراحلی دارد که در ادامه ارائه شده‌اند.
آزمون مدل‌های اندازه‌گیری
الف- آزمون پایایی
در روش حداقل مربعات/مجذورات جزئی لازم است تا پایایی شاخص‌ها محاسبه شود. در این خصوص از ضریب ترکیبی و ضریب آلفای کرونباخ استفاده می‌شود که حداقل ضریب قابل قبول آنها 7/0 است.
جدول(4) خروجی الگوریتم PLS (آزمون پایایی مدل‌های اندازه‌گیری )
شاخص‌ها | ضریب آلفای کرونباخ | پایایی ترکیبی/ اشتراکی |
قابلیت اطمینان | 980/0 | 987/0 |
چابکی | 963/0 | 982/0 |
پاسخگویی | 954/0 | 978/0 |
اتعطاف‌پذیری | 965/0 | 983/0 |
هزینه | 975/0 | 980/0 |
دارایی | 897/0 | 983/0 |
عوامل انسانی | 948/0 | 963/0 |
عوامل اجتماعی | 969/0 | 977/0 |
عوامل زیستمحیطی | 949/0 | 967/0 |
عوامل نهادی | 927/0 | 954/0 |
عوامل اقتصادی | 973/0 | 980/0 |
عوامل توسعه فناوری | 958/0 | 968/0 |
نتایج جدول شماره 4 بیانگر این امر است که تمامی شاخص‌ها، ضریب آلفای کرونباخ بالاتر از 897/0 و ضریب ترکیبی بالاتر از 954/0 کسب نموده‌اند که به معنی پایایی مناسب شاخص‌ها است.
ب-آزمون روایی
بررسی روایی همگرا و روایی افتراقی یکی دیگر از مراحل مهم این روش است که از متوسط واریانس استخراج شده (AVE) و شاخص (Rho-a) برای محاسبه روایی افتراقی استفاده می‌شود. مقدار حداقلی متوسط واریانس استخراج شده (AVE) برای روایی همگرایی مناسب برای هر متغیر 5/0 و مقدار حداقلی شاخص (Rho-a)برای هر متغیر حداقل 7/0 میباشد. برای روایی افتراقی از ماتریس فورنل و لارکر استفاده شده است. این ماتریس زمانی حاصل می‌شود که مقدار جذرAVE سازه مکنون بزرگتر از مقدار همبستگی آن با دیگر متغیرهای پنهان در مدل pls باشد.
جدول (5) روایی همگرایی شاخص‌ها (متوسط واریانس استخراج شده)
شاخص‌ها | متوسط واریانس استخراج شده (AVE) | شاخص (Rho-a) |
قابلیت اطمینان | 961/0 | 981/0 |
چابکی | 965/0 | 964/0 |
پاسخگویی | 956/0 | 954/0 |
اتعطاف‌پذیری | 966/0 | 965/0 |
هزینه | 889/0 | 976/0 |
دارایی | 907/0 | 901 |
عوامل انسانی | 868/0 | 952/0 |
عوامل اجتماعی | 915/0 | 970/0 |
عوامل زیستمحیطی | 908/0 | 951/0 |
عوامل نهادی | 872/0 | 930/0 |
عوامل اقتصادی | 924/0 | 974/0 |
عوامل توسعه فناوری | 856/0 | 959/0 |
با توجه به اینکه در این تحقیق شاخص میانگین واریانس استخراج شده برای تمامی متغیرهای تحقیق بالای 5/0 است، لذا روایی همگرای سازه‌های مدل تأیید می‌شود.همچنین با توجه به اینکه شاخص (Rho-a) برای تمامی متغیرهای تحقیق بالای 7/0 است، لذا روایی افتراقی سازه‌های مدل نیز تأیید می‌شود (جدول 5).
برای روایی افتراقی از ماتریس فورنل و لارکر استفاده شده است. این ماتریس زمانی حاصل می‌شود که مقدار جذر AVE سازه مکنون بزرگتر از مقدار همبستگی آن با دیگر متغیرهای پنهان در مدل pls باشد.
جدول (6) مارتریس فورنل و لارکر
| انعطاف پذیری | دارایی | عوامل اجتماعی | عوامل اقتصادی | عوامل انسانی | عوامل توسعه فناوری | عوامل زیست محیطی | عوامل نهادی | قابلیت اطمینان | هزینه | پاسخگویی | چابکی |
انعطافپذیری | 983/0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
دارایی | 932/0 | 952/0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
عوامل اجتماعی | 796/0 | 828/0 | 956/0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
عوامل اقتصادی | 647/0 | 711/0 | 706/0 | 961/0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
عوامل انسانی | 692/0 | 742/0 | 887/0 | 634/0 | 932/0 |
|
|
|
|
|
|
|
عوامل توسعه فناوری | 727/0 | 792/0 | 835/0 | 784/0 | 788/0 | 925/0 |
|
|
|
|
|
|
عوامل زیست محیطی | 621/0 | 700/0 | 847/0 | 545/0 | 803/0 | 779/0 | 953/0 |
|
|
|
|
|
عوامل نهادی | 594/0 | 684/0 | 726/0 | 801/0 | 686/0 | 807/0 | 626/0 | 934/0 |
|
|
|
|
قابلیت اطمینان | 971/0 | 929/0 | 782/0 | 649/0 | 684/0 | 702/0 | 597/0 | 577/0 | 980/0 |
|
|
|
هزینه | 867/0 | 897/0 | 890/0 | 736/0 | 849/0 | 884/0 | 817/0 | 764/0 | 841/0 | 943/0 |
|
|
پاسخگویی | 837/0 | 803/0 | 799/0 | 607/0 | 767/0 | 749/0 | 727/0 | 627/0 | 799/0 | 908/0 | 978/0 |
|
چابکی | 767/0 | 812/0 | 726/0 | 654/0 | 715/0 | 803/0 | 665/0 | 646/0 | 754/0 | 859/0 | 794/0 | 982/0 |
با توجه به اینکه در ماتریس بالا مقدار جذر AVE هر سازه بزرگتر از مقدار همبستگی آن با دیگر متغیرهای پنهان در مدل میباشد، بنابراین روایی افتراقی شاخص‌ها نیز تأیید می‌گردد (جدول 6).
آزمون مدل ساختاری
مدل ساختاری مدلی است که در آن روابط بین شاخصهای مستقل و وابسته مورد توجه قرار می‌گیرد. یک مدل
معادلات ساختاری از چندین مدل اندازه‌گیری و فقط یک مدل ساختاری تشکیل می‌شود؛ در همین راستا شاخص ضریب تعیین (R2)، شاخصهای تحقیق و ضرایب مسیر (بتا) و معناداری آنها بررسی می‌شود.
در این بخش از تحقیق ضرایب استاندارد شده مسیرهای مربوط به شاخص‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد (اثرگذاری شاخصهای مستقل بر شاخص وابسته). در واقع فرض بر این است که هریک از شاخصهای 6 گانه زنجیره تأمین پویا بر خدمات الکترونیک شهری تأثیرگذار است. برای محاسبه ضرایب استاندارد مسیر بین شاخص‌ها، باید از الگوریتم PLS استفاده نمود. ضرایب استاندارد‌شده بین شاخص مستقل و وابسته نشان می‌دهد که شاخص مستقل این میزان درصد از تغییرات شاخص وابسته را تبیین می‌کند.
شکل (2) مدل ساختاری پژوهش در حالت تخمین ضرایب استاندارد فرضیههای پژوهش
شکل شماره (2) نشان می‌دهد که شاخصهای 6 گانه تحقیق، زنجیره تأمین پویا را و زنجیره تأمین پویا نیز، خدمات الکترونیک شهری را 788/0 تبیین می‌کنند. در این شکل بیشترین ضریب مسیر به ترتیب برای هزینه (971/0) است و کمترین آن مربوط به چابکی (882/0) است.
همچنین جهت بررسی معنی‌داری روابط بین شاخص‌ها، یعنی‌معنی‌دار بودن اثرگذاری شاخصهای 6گانه زنجیره تأمین پویا (به‌عنوان متغیرهای مستقل) بر خدمات الکترونیک شهری (به عنوان متغیر وابسته)، از مقدار آماره به دست آمده از خروجی مدل استفاده می‌شود. به‌گونه‌ای که مقدار آماره بزرگتر از 96/1 برای معنی‌داری در سطح 95 درصد و مقدار آماره بزرگتر از 58/2 برای معنی‌داری در سطح 99 درصد اطمینان مورد قبول میباشد.
شکل (3) آزمون مدل ساختاری )آماره T بین شاخصهای تحقیق(
مقدار آماره T در مدل تحقیق برای شاخصهای زنجیره تأمین پویا نشان می‌دهد که شاخصهای هزینه، دارایی و انعطاف پذیری به ترتیب بیشترین و شاخصهای چابکی، قابلیت اطمینان و پاسخگویی به ترتیب کمترین آماره T را به خود اختصاص داده‌اند (شکل 3).
جدول (7) آزمون مدل ساختاری (ضرایب مسیر، مقادیر تی، سطح معنی داری و نتیجه آزمون(
فرضیه | ضریب اثرگذاری (Beta) | مقدار آماره T | معیار تصمیم (sig) | نتیجه آزمون مسیر |
قابلیت اطمینان زنجیره تأمین پویا بر خدمات الکترونیک شهری تأثیر مثبت و معناداری دارد. | 934/0 | 861/127 | 000/0 | تأیید |
چابکی زنجیره تأمین پویا بر خدمات الکترونیک شهری تأثیر مثبت و معناداری دارد | 882/0 | 314/63 | 000/0 | تأیید |
پاسخگویی زنجیره تأمین پویا بر خدمات الکترونیک شهری تأثیر مثبت و معناداری دارد | 918/0 | 803/136 | 000/0 | تأیید |
انعطافپذیری زنجیره تأمین پویا بر خدمات الکترونیک شهری تأثیر مثبت و معناداری دارد | 949/0 | 211/180 | 000/0 | تأیید |
هزینۀ زنجیره تأمین پویا بر خدمات الکترونیک شهری تأثیر مثبت و معناداری دارد | 971/0 | 176/363 | 000/0 | تأیید |
دارایی زنجیره تأمین پویا بر خدمات الکترونیک شهری تأثیر مثبت و معناداری دارد | 952/0 | 046/211 | 000/0 | تأیید |
زنجیره تأمین پویا بر عملکرد خدمات الکترونیک شهری تأثیر مثبت و معناداری دارد | 888/0 | 660/82 | 000/0 | تأیید |
در جدول شماره (7) نتیجه اثرگذاری متغیرهای تحقیق ارائه داده شده است. نکته مهم این است که روابطی که در آن مقدار Sig کمتر از 05/0 باشد؛ تایید می‌شوند و روابطی که مقدار Sig آنها بیشتر از05/0 باشد مورد تایید واقع نمی‌شوند. با توجه به جدول مربوطه تمامی شاخصهای زنجیره تأمین پویابر عملکرد خدمات الکترونیک شهری تأثیر دارند، چراکه مقدار آماره T آنها بزرگتر از 96/1 و مقدار Sig آنها کمتر از 05/0 است.
همچنین با توجه به مقدار ضرایب بتا که نشان‌دهنده شدت تأثیرگذاری هر یک از شاخصهای زنجیره تأمین پویا بر خدمات الکترونیک شهری میباشد، می‌توان به این نتیجه رسید که مهمترین شاخصهای زنجیره تأمین پویای مؤثر بر خدمات الکترونیک شهری (هزینه) بتای برابر با 971/0، (دارایی) بتای برابر با 952/0، (انعطافپذیری) بتای برابر با 949/0، (قابلیت اطمینان) بتای برابر با 934/0، (پاسخگویی) بتای برابر با 918/0، (چابکی) بتای برابر با 882/0است. لازم به ذکر است که اثرگذاری زنجیره تأمین پویا بر عملکرد خدمات الکترونیک شهری با مقدار آماره 660/82 و Sig برابر با 0/000 در سطح آماری 95 درصد معنادار است. این اثرگذاری باتوجه به مقدار بتای برابر با 888/0 اثرگذاری از نوع قوی محسوب می‌شود.
برازش مدل کلی
مدل کلی، هر دو بخش مدل اندازه‌گیری و ساختاری را شامل می‌شود و با تأیید برازش آن، بررسی برازش در یک مدل کامل می‌گردد. برای بررسی برازش مدل کلی تنها کافی است یک معیار به نام GOF سنجیده شود (نیک‌منش و همکاران، 1399).
GOF=
معیار
از میانگین مقادیر اشتراکی که در جدول شماره (4) آمده‌است، به‌دست می‌آید.
لذا مقدار معیار GOF برابر است با:
=0.797 GOF=
با توجه به اینکه 01/0، 25/0 و 36/0 به عنوان مقادیر ضعیف، متوسط و قوی برای GOF معرفی شده‌اند، حصول مقدار 797/0 برای این معیار، نشان‌دهنده برازش قوی مدل کلی تحقیق است.
نتایج تحقیق نشان می‌دهد که بین زنجیره تأمین پویا و خدمات الکترونیک شهری در بافت تاریخی شهر یزد رابطه معنادار، هم‌جهت و قوی وجود دارد و خدمات الکترونیک شهری از طریق زنجیره تأمین پویا (شاخصهای 6گانه آن) به میزان 788/0 قابل تبیین و پیشبینی است (اثرگذاری شاخصهای تحقیق و تأیید فرضیههای مربوطه گواه بر این ادعا است). در این‌باره نتایج نشان داده (جدول شماره 7) که به ترتیب شاخصهای هزینه، قابلیت اطمینان، انعطافپذیری،پاسخگویی، دارایی، چابکی به ترتیب مهمترین شاخصهای زنجیره تأمین پویا هستند که بر خدمات الکترونیک شهری در بافت تاریخی شهر یزد اثر معنی‌داری و قوی دارند.
با توجه به معنادار بودن رابطه بین تأثیر هزینۀ زنجیره تأمین پویا بر عملکرد خدمات الکترونیک شهری می‌توان نتیجه گرفت که زنجیره تأمین پویا با فراهم‌آوردن اطلاعات به موقع و کم هزینه، منجر به تقویت و تسهیل ارتباطات داخلی زنجیره تأمین می‌گردد و سبب می‌گردد که هزینه‌های عملیاتی فرآیندها، هزینه‌های نیروی کار، هزینه‌های مواد اولیه، هزینه‌های حمل و نقل، هزینه کالای فروخته شده و به طور کلی هزینه مدیریت زنجیره تأمین هم کاهش پیدا می‌کند.
با توجه به معنادار بودن رابطه بین تأثیر قابلیت اطمینان زنجیره تأمین پویا بر عملکرد خدمات الکترونیک شهری می‌توان نتیجه گرفت که زنجیره تأمین پویا با به هنگام نگهداشتن سفارشات مشتریان و همچنین مقدار مناسب و کیفیت خوب سفارشات، رضایت مشتریان را به همراه خواهد داشت.
با توجه به معنادار بودن رابطه بین تأثیر انعطافپذیری زنجیره تأمین پویا بر عملکرد خدمات الکترونیک شهری می‌توان نتیجه گرفت که زنجیره تأمین پویا با پاسخ سریع به تأثیرات خارجی و توانایی براي تغییر باعث بهبود در عملکرد خدمات الکترونیک شهری می‌گردد. تأثیرات خارجی شامل: افزایش یا کاهش در تقاضا، تأمین کنندگان یا شرکاي خارج از کسب و کار، بلایاي طبیعی، اقدامات وحشت‌‌زا، در دسترس‌بودن ابزارهاي مالی، یا مباحث نیروي کار میباشد.
با توجه به معنادار بودن رابطه بین تأثیر پاسخگویی زنجیره تأمین پویا بر عملکرد خدمات الکترونیک شهری می‌توان نتیجه گرفت که زنجیره تأمین پویا با داشتن سرعت در انجام وظایفی در بازه زمانی سفارش مشتری به بهبود عملکرد خدمات الکترونیکی منجر می‌گردد.
با توجه به معنادار بودن رابطه بین تأثیر دارایی زنجیره تأمین پویا بر عملکرد خدمات الکترونیک شهری می‌توان نتیجه گرفت که زنجیره تأمین پویا کاهش موجودي و درون‌کاري که مربوط به دوره زمانی نقدینگی و بازگشت دارایی‌‌هاي ثابت میباشد، خدمات الکترونیک شهری را بهبود می‌دهد.
با توجه به معنادار بودن رابطه بین تأثیر چابکی زنجیره تأمین پویا بر عملکرد خدمات الکترونیک شهری می‌توان نتیجه گرفت که زنجیره تأمین پویا با واکنش سریع به تغییرات موجود در بازار و نیازهاي مشتریان است که عملکرد را بهبود می‌دهد، زیرا هر تغییر غیر قابل پیشبینی و برنامه‌ریزي نشده‌ای را محتمل می‌داند.
بی شک کاربرد زنجیره تأمین پویا در خدمات الکترونیک شهری جهت دستیابی به مدیریت بهتر باعث دستیابی به فرصت‌های رقابتی می‌شود. با توجه به نتایج به‌دست آمده، پیشنهادات ذیل(به ترتیب اولویت) ارائه شده است.
نتیجه‌گیری و پیشنهادات
قرن بیست و یکم، عصر آگاهی و خرد، فرهنگ و دانایی و گذار از جوامع صنعتی و تخصصی به سوی جامعه اطلاعاتی با آگاهی عمومی و جهان‌شمول است. در این عصر، رقابت در ارائه محصولات و خدمات به مشتریان از اهمیت بالایی برخوردار است و مدیریت زنجیره تأمین نقشی کلیدی در این رقابت ایفا می‌کند. شهر تاریخی یزد، به عنوان یکی از نمونه‌های برجسته شهرهای ایرانی- اسلامی، در مسیر توسعه و نوآوری گام برمی‌دارد. امروزه، این شهر با چالش‌هایی مانند آلودگی هوا، ترافیک سنگین، اتلاف وقت در خیابان‌ها، افزایش فعالیت‌های اداری و تجاری شهروندان، تراکم جمعیت و عدم تناسب امکانات و خدمات با نیازهای شهروندان روبرو است. در پاسخ به این چالش‌ها، فناوری اطلاعات و ارتباطات می‌تواند نقش تسهیل‌گری در چشم‌انداز فرهنگی- هنری- کالبدی و سیمای محله‌ها به ویژه بافت تاریخی شهر یزد ایفا کند. توسعه شهر الکترونیک و ارائه خدمات الکترونیک شهری به عنوان راه‌حلی کارآمد و ضروری مطرح می‌شود. خدمات الکترونیک شهری می‌توانند به طور قابل توجهی در ارتقای کیفیت زندگی شهروندان، کاهش هزینه‌ها، افزایش کارایی و حفظ محیط زیست یزد نقش داشته باشند.یکی از پركاربردترين و محوري‌ترين نيازهاي خدماتي الكترونيكي شهري، خدمات شهری بوده كه با الکترونيكي‌شدن فعاليت‌هاي آن سهم مهمي در توسعه پايدار شهري دارد. مدیریت زنجیره تأمین پویا نقشی کلیدی در ارائه کارآمد و مؤثر این خدمات ایفا می‌کند. به همین منظور، مدل معادلات ساختاری پی ال اس یا حداقل مربعات جزئی به دلیل مفروضات خاص آن و استفاده از نظرات کارشناسان اهل فن و روایی و پایایی مطلوب آن روش سودمندی است. به این دلیل که می‌تواند با کاهش پیچیدگی‌های موضوع، باعث درک قابل قبولی از موضوع مورد بررسی شده و با مشخص کردن عوامل اثرگذار ما را به سمت اخذ تصمیمات بهتری هدایت کند.
این پژوهش با هدف سنجش تأثیر زنجیره تأمین پویا بر عملکرد خدمات الکترونیک شهری در بافت تاریخی شهر یزد صورت گرفته است. در این پژوهش با استفاده از مدل‌سازی معادلات ساختاری و با استفاده از نرم افزار اسمارت پی ال اس عوامل و گویه‌های زنجیره تأمین پویا و خدمات الکترونیک شهری شناسایی شده مدل‌سازی شدند. نتایج تحقیق نشان داد که بین زنجیره تأمین پویا و خدمات الکترونیک شهری در بافت تاریخی شهر یزد رابطه معنادار، هم‌جهت و قوی وجود دارد و خدمات الکترونیک شهری از طریق زنجیره تأمین پویا (شاخصهای 6 گانه آن) به میزان 788/0 قابل تبیین و پیشبینی است (اثرگذاری شاخصهای تحقیق و تأیید فرضیههای مربوطه گواه بر این ادعا است). در این‌باره نتایج نشان داده که به ترتیب شاخصهای هزینه، قابلیت اطمینان، انعطافپذیری،پاسخگویی، دارایی، چابکی به ترتیب مهمترین شاخصهای زنجیره تأمین پویا هستند که بر خدمات الکترونیک شهری در بافت تاریخی شهر یزد اثر معنی‌داری و قوی دارند.
پیشنهادات عملیاتی:
- فرهنگ‌سازی و اجرای طرح‌هایی با مشارکت مردمی و خودجوش: پیشنهاد می‌گردد با افزایش حمایت‌های دولت و اختصاص هزینه‌های بیشتری برای منطقه تاریخی شهر یزد برای این‌گونه طرح‌ها با توجه به رشد چشمگیر فناوری اطلاعات، بسیاری از خدمات شهری به‌صورت الکترونیکی صورت گیرد و این خود نیز موجب بهره‌مندی دولت و مردم از مزایای ایجاد این‌گونه طرح‌ها خواهد بود.
- صرفه‌جویی در زمان، هزینه، انرژی و نیز امکان ارائه خدمات شهری به شهروندان در هر زمان و در هر مکان: برخی از مشکلات در بافت تاریخی شهر یزد مانند ضعف بهره‌مندی از افراد متخصص جوان و آشنا به مسائل روز الکترونیکی، ضعف آموزش کارکنان در زمینه آشنایی با سیستم‌های الکترونیکی و آنلاین، در برخی از مواقع عدم وجود مشتری‌مداری (ارباب‌رجوع) وجود دارد که باید در آینده با کاهش هزینه‌ها، دسترسی سریع به اطلاعات، هماهنگی بین سازمان‌های مختلف، افزایش سطح گردشگری، امکان ایجاد مدیریت متمرکز و کنترل نظارت بیشتر و در نتیجه کاهش فساد اداری، صرفه‌جویی در زمان، هزینه، انرژی، کاغذ و زمان و نیز امکان ارائه خدمات شهری به شهروندان در هر زمان و در هر مکان، برطرف گردد.
- ایجاد یک پلتفرم جامع برای مدیریت زنجیره تأمین: این پلتفرم باید اطلاعات مربوط به تمام ذینفعان زنجیره تأمین، از جمله تولیدکنندگان، تأمین کنندگان، توزیع کنندگان و مصرف کنندگان را جمع آوری و تجزیه و تحلیل کند. این امر به شناسایی نقاط قوت و ضعف زنجیره تأمین و ایجاد فرصت‌هایی برای بهبود آن کمک می‌کند.
- استفاده از فناوری‌های نوظهور برای بهینه‌سازی زنجیره تأمین: این فناوری‌ها می‌تواند شامل هوش مصنوعی، بلاک چین و اینترنت اشیا باشد. این فناوری‌ها می‌توانند به بهبود شفافیت، کارایی و انعطاف پذیری زنجیره تأمین کمک کنند.
- آموزش و توانمندسازی ذینفعان زنجیره تأمین: ذینفعان زنجیره تأمین باید در مورد مزایای زنجیره تأمین پویا و نحوه مشارکت در آن آموزش ببینند. این امر به ایجاد یک فرهنگ همکاری و نوآوری در زنجیره تأمین کمک می‌کند.
- حمایت از کسب و کارهای کوچک و متوسط: کسب و کارهای کوچک و متوسط نقش مهمی در زنجیره تأمین خدمات الکترونیک شهری دارند. این کسب و کارها باید از طریق ارائه تسهیلات مالی، آموزش و مشاوره مورد حمایت قرار گیرند.
پیشنهادات آکادمیک:
- انجام تحقیقات برای شناسایی بهترین شیوه‌ها برای مدیریت زنجیره تأمین پویا در شهرهای تاریخی: این تحقیقات باید بر نیازها و چالش‌های منحصر به فرد این شهرها تمرکز داشته باشد.
- توسعه مدل‌های نظری برای ارزیابی تأثیر زنجیره تأمین پویا بر عملکرد خدمات الکترونیک شهری: این مدل‌ها باید عوامل مختلفی مانند کارایی، شفافیت، انعطاف پذیری و رضایت مشتری را در نظر بگیرند.
- انجام مطالعات موردی برای بررسی تأثیر زنجیره تأمین پویا بر عملکرد خدمات الکترونیک شهری در شهرهای مختلف: این مطالعات موردی می‌تواند به درک بهتر چگونگی عملکرد زنجیره تأمین پویا در دنیای واقعی کمک کند.
- ایجاد یک انجمن تحقیقاتی برای ترویج تبادل دانش و همکاری بین دانشگاهیان، صنعت و دولت: این انجمن می‌تواند به پیشرفت دانش در زمینه زنجیره تأمین پویا و خدمات الکترونیک شهری کمک کند.
علاوه بر موارد فوق، موارد زیر نیز می‌تواند در این زمینه مفید باشد:
-جلب مشارکت ذینفعان مختلف در فرآیند تحقیق و توسعه: این امر به اطمینان از اینکه نتایج تحقیقات عملی و مرتبط با نیازهای واقعی ذینفعان است؛ کمک می‌کند.
-توجه به پایداری زنجیره تأمین: زنجیره تأمین پویا باید به گونه ای طراحی شود که از نظر زیست محیطی و اجتماعی پایدار باشد.
- در نظر گرفتن مسائل امنیتی: زنجیره تأمین پویا باید در برابر خطرات سایبری و سایر تهدیدات امنیتی مقاوم باشد.
منابع
Agheli, M; Karimi, E; Rashidi, H (2019) Investigating factors affecting the creation of shared value and its effect on the loyalty of tourists (Case study: foreign tourists in Damghan), Tourism and Development, 8(2), 23-47. [In Persian] Doi: 10.22034/JTD.2019.166709.1628.
Agheli, M; Nikmanesh, SH; and Hashemnia, SH (2022) The Effect of Organizational Leadership Factors on Whistling Tendency (Case Study: Employees of Sima, Landscape and Urban Green Space of Karaj Municipality), Management and Human Resources Development and Support, 15(55), 1-35. [In Persian] Doi: 10.30479/JFAK.2022.16509.2948.
Atefi, M.R; Radfar, R; and Asghari Zadeh, E (2021) A Dynamic Model for Evaluating the Balanced Performance of a Supply Chain. Industrial Management Perspective, 11(4), 253-290. [In Persian] Doi: 10.52547/JIMP.11.4.253.
Badahang, A; Kalantari Khalilabad, H; Ziari, Keramatollah (2023) Identifying and Explaining the Key Drivers Affecting the Quality of Landscape in the Historical Contexts of Cities (Case Study: Sang-e-Siah Neighborhood of Shiraz), JOURNAL OF IRANIAN-ISLAMIC CITY STUDIES, 13(50 ), 37-50. [In Persian].
Bai, C., Sarkis, J., Wei, X. and Koh, L. (2012), "Evaluating ecological sustainable performance measures for supply chain management". Supply Chain Management, Vol. 17 No. 1, pp. 78-92. https://doi.org/10.1108/13598541211212221.
Bamat, Najm al-Din (1990) Islamic City, Translator: Mohammad Hossein Halimi and Manijeh Islambolchi, Tehran: Ministry of Culture and Islamic Guidance Publications.
Bari, N.; Chimhundu, R.; Chan, K.-C. (2022) Dynamic Capabilities to Achieve Corporate Sustainability: A Roadmap to Sustained Competitive Advantage. Sustainability, 14(3), 1531; https://doi.org/10.3390/su14031531.
Bakiev, E., Kapucu, N. (2012) The Role of Organizational Social Capital in Increasing Organizational Performance in Public Organizations: Evidence from Kyrgyz National Police (KNP). International Journal of Public Administration, 35(14), 976-988. https://doi.org/10.1080/01900692.2012.701152.
Belanger, A. Carter, L; (2016) Trust and risk in e-government adoption; Journal of Strategic Information Systems 17, pp. 165–176. DOI:10.1016/j.jsis.2007.12.002.
Boyi, X; Ling, L; Daiping, H; Bin, W; Congcong, Y ; Hongming, C(2018) Healthcare data analysis system for regional medical union in smart city. Journal of Management Analytics, 5(4), 334-349. https://doi.org/10.1080/23270012.2018.1490211.
Cuneo, Paolo (2005) History of Urban Planning in the Islamic World, Translated by: Dr. Saeed Tiz Qalam Zonouzi, First Edition, Tehran: Ministry of Housing and Urban Development Publications, Civil and Urban Improvement Organization.
Delbazeh, H; Sadeh, E; Paqa, A (2021) Examining the pattern of sustainable competitive advantage based on technological entrepreneurship capabilities in dairy cooperatives in Mazandaran and Golestan provinces. Kara'a Journal, Rainy in Agriculture, 8(1), 85-104.[In Persian] Doi: 10.22069/JEAD.2021.19054.1473.
Dutta, P., Choi, T. M., Somani, S., & Butala, R. (2020) Blockchain technology in supply chain operations: applications, challenges and research opportunities. Transportation research part E: logistics and transportation review, Elsevier, 142(C), DOI: 10.1016/j.tre.2020.102067.
Elliot, E. A., Xiao, Y., & Wilson, E. (2015) A multicultural blend: Metaphors, cognitive social capital and multiculturalism. International Marketing Review, 32(2), 200–218. https://doi.org/10.1108/IMR-01-2014-0032.
Eriksson, M., Ng, N., Weinehall, L & ,.Emmelin, M (2011) The Importance of Gender and Conceptualization for Understanding the Association Between Collective Social Capital and Health: A Multilevel Analysis from Northern Sweden. Social Science & Medicine, 73(2),264-73. DOI:10.1016/j.socscimed.2011.05.013.
Eling, M., Nuessle, D., & Staubli, J. (2021) The impact of artificial intelligence along the insurance value chain and on the insurability of risks. The Geneva Papers on Risk and Insurance-Issues and Practice. Geneva Papers on Risk and Insurance - Issues and Practice, 47(1), DOI: 10.1057/s41288-020-00201-7.
Grover, A., Dresner, M. (2022) A theoretical model on how firms can leverage political resources to align with supply chain strategy for competitive advantage. journal of Supply Chain Management, 58(2), 48-65. DOI:10.1111/jscm.12284.
Gu, Y; Wu, Y; Liu, J; Xu, M; &Zuo, T. (2020) Ecological civilization and government administrative system reform in China. Resources Conservation and Recycling, 155, 104654. https://doi.org/10.1016/j.resconrec. 2019.104654.
Harris R (2006) Embracing your demons: an overview of acceptance and commitment therapy, Psychotherapy in Australia. Journal of Service Science and Management ,7(3), 2-8.
Henry, Q., Chen, X., Ou, C. X., Davison, R. M., & Hua ,Z. J. I. S. J. (2017) Understanding buyers' loyalty to a C2C platform: the roles of social capital, satisfaction and perceived effectiveness of e‐commerce institutional mechanisms. Information Systems Journal, 27(1), 91-119. https://doi.org/10.1111/isj.12079.
Kocaoğlu, B;, Bahadır ,G; Mehmet,T (2013) A SCOR based approach for measuring a benchmarkable supply chain performance. Journal of Intelligent Manufacturing 24(1), 113-132. DOI:10.1007/s10845-011-0547-z.
Herbert ,K ; Georg ,A (2016) Closing the Evaluation Gap in e-Participation Research and Practice. Public Administration and Information Technology, chapter 2, pages 11-45. DOI:10.1007/978-3-319-25403-6_2.
Lin, Y., Yu, F. R., Li, X., Ji, H., & Leung, V. C. (2020) Blockchain and machine learning for communications and networking systems. ieee communications surveys & tutorials, 22(2), 1392-1431. DOI:10.1109/COMST.2020.2975911.
Masteika, I., Cepinsk, J. (2015) Dynamic Capabilities in Supply Chain Management, ELSVIER, 213, 830-835.
Meng, A., Borg, V., & Clausen, TH (2018) Enhancing the social capital in industrial workplaces: Developing workplace interventions using intervention mapping. Evaluation and program planning, 72, 227-236. DOI: 10.1016/j.evalprogplan.2018.11.007.
Motamedi, M; Darvish Mutoli, M.H; Nowruzzadeh, A (2021) The effect of dynamic supply chain on the performance of pharmaceutical companies. Operations Management Quarterly, 1(2), 119-95.
Miran Beigi, M; Moshiri, B (2012) Robust Production/Distribution/Inventory Control in Dynamic Supply Chain. Journal of Business Research, 17(66), 1-20. [In Persian] Doi: 20.1001.1.17350794.1392.17.66.1.5.
Nikmanesh, SH; Rezazadeh, A; Agheli, M (2019) The Relationship between Organizational Prediction and Organizational Performance with the Mediating Role of Ambidexterity and the Moderating Role of Environmental Dynamics. Resource Management in Law Enforcement Force, 8(4), 219-254. [In Persian] Doi: DOR: 20.1001.1.23455888.1399.8.4.8.9.
Rezaian Kalebashi, E; Kalantari Khalilabad, H;, Rezghi, M (2022) Explaining a Conceptual Framework for Evaluating Spatial-Spatial Resilience against Urban Floods and Its Application in Urban Planning Literature (Case Study: Babolsar City), JOURNAL OF IRANIAN-ISLAMIC CITY STUDIES, 12(48 ), 15-28. [In Persian] Doi:DOR: 20.1001.1.2228639.1401.12.48.5.9.
Rodrigo,A; García-Villaverde, P.M; Ruiz-Ortega, M.J; Parra-Requena, G (2018) From social capital to entrepreneurial orientation: The mediating role of dynamic capabilities. European Management Journal, Elsevier, 36 (2), 195-209. DOI: 10.1016/j.emj.2017.02.006.
Roustaei, Sh; Pourmohammadi, M; Ghanbari, H (2018) Smart City Theory and Evaluation of its Infrastructure Components in Urban Management (Case Study: Tabriz Municipality), Geography and Regional Urban Planning, 8 (26), 197-216.[In Persian] Doi: 10.22111/GAIJ.2018.3634.
Saadabadi, A.A; Bafafsfat, F; Kiaresh, F (2021) The Effect of Motivational Alignment and Information Sharing on Supply Chain Operating Performance: The Mediating Role of Absorption Capacity (SMEs), Production and Operations Management, 12(3), 119-134.[In Persian] Doi: 10.22108/JPOM.2021.128161.1363.
Sadeghi, M.R; Ghasemi, B (2021) Investigating the role of strategic thinking and prioritizing supplier selection criteria in supply chain management with a focus on the large paradigm. Strategic Management Research, 27(82), 1-24.[In Persian] Doi:Dor: 20.1001.1.22285067.1400.27.82.4.7.
Sahu, O (2016) Degradation of colour and chemical oxygen demand of sugar industry wastewater by thermo-chemical combined processes. Environmental Nanotechnology, Monitoring & Management. 6,194-205. DOI:10.1016/j.enmm.2016.11.001
Seng Boom, L,; Yigitcanlar ,T (2022) Participatory Governance of Smart Cities: Insights from e-Participation of Putrajaya and Petaling Jaya, Malaysia. Smart Cities 5(1), 71–89. DOI:10.3390/smartcities5010005.
Thunberg, M; Fredrik, P (2014) Using the SCOR model’s performance measurements to improve construction logistics. Production Planning & Control.25(13-14), 1065-1078. DOI:10.1080/09537287.2013.808836.
Zargham Borujeni, H; Taghavi Fard, M.T; Azizi, A (2020) Analysis of Themes Affecting Value Creation through Integrated Electronic Supply Chain of Tourism Services in Iran. Tourism and Development, 10(1), 321-335.[In Persian] Doi: 10.22034/JTD.2020.220663.1973.
Zhou, T. (2016).Examining social capital on mobile SNS: the effect of social support. Program electronic library and information systems 50(4):367-379. DOI:10.1108/PROG-12-2015-0080.